Podkarpackie - Przestrzeń otwarta

Magurski Park Narodowy

Powstanie Magurskiego Parku Narodowego

 

Pierwsza koncepcja objęcia ochrony fragmentu Beskidu Niskiego została opracowana już w 1975 roku. Jednak dopiero 12 lat później, w 1987 roku Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych PAN zaproponował utworzenie Magurskiego Parku Narodowego. Powołanie parku do życia poprzedzone było opracowaniem szczegółowego projektu i negocjacjami z władzami samorządowymi gmin na terenie których tworzono Park. Proces był długotrwały, ale Magurski Park Narodowy zaczął swoją działalność 1 stycznia 1995 roku, ostatecznie obejmując swoim zasięgiem górne dorzecze Wisłoki oraz pasmo Magury Wątkowskiej.

Jesienny krajobraz Beskidu Niskiego. Porośnięte drzewami pagórki. Liście mają brązowe, zielone, żółte i rude barwy.

Samotna wędrówka w Magurskim Parku Narodowym.
fot. Krzysztof Zajączkowski

Położenie Parku i jego zasięg

 

Magurski Park Narodowy chroni przede wszystkim unikatowy w skali Karpat obszar przejściowy między Karpatami Zachodnimi i Karpatami Wschodnimi. Park objął swoimi granicami centralną – reprezentatywną część Beskidu Niskiego.

 

Pod względem administracyjnym Magurski Park Narodowy położony jest w obrębie 7 gmin i 2 województw. Zdecydowana większość (90%) jego powierzchni leży w województwie podkarpackim, na obszarze 5 gmin: Dębowca, Krempnej, Nowego Żmigrodu, Osieku Jasielskiego oraz Dukli. Jedynie północno – zachodni fragment terenu Parku należy do 2 gmin województwa małopolskiego.

Drewniana cerkiew z trzema wieżami na których umieszczone są krzyże. Wokół cerkwi drewniane ogrodzenie, obok wysokie drzewa.

Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła z 1762 r. w Świątkowej Małej. fot. Krzysztof Zajączkowski

Co w trawie Magurskiego piszczy?

 

Teren Magurskiego Parku Narodowego chroni bogaty świat roślinny i zwierzęcy, jeden z najbogatszych w rejonie całych Karpat. Najliczniejszą grupę stanowią owady, do których należy zaliczyć przede wszystkim motyle (86 gatunków) i trzmiele (21 gatunków).

Występuje tu blisko pięćdziesiąt różnych gatunków ssaków, między innymi rysie, jelenie, dziki, kuny leśne oraz sto sześćdziesiąt gatunków ptaków, w tym: orliki krzykliwe, puszczyki, sowy, myszołowy zwyczajne, trzmielojady, bociany czarne oraz derkacze.

 

Orlik krzykliwy w logo Magurskiego Parku Narodowego

 

W logo Parku znajduje się orlik krzykliwy, który w Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.  W Parku Magurskim gniazduje ponad 20 par, co daje jedno z największych zagęszczeń w Polsce. Jednym ze sposobów ochrony tego gatunku jest zapobieganie śmierci drugiego pisklęcia. Często zdarza się, że orliki wypychają z gniazda słabsze młode. Wtedy pracownicy przenoszą pisklę do gniazda innego ptaka np. myszołowa, utrzymywanego w sztucznej hodowli.

Orlik krzykliwy siedzący na łące.

Orlik krzykliwy.
fot. Michał Kut

Turystyka w odludnym terenie

 

Tereny Magurskiego Parku Narodowego są idealnym miejscem dla turystów pragnących odpocząć od zgiełku i tłumów. Tutaj turystyka ma inny wymiar, gdzie można spokojnie obcować z przyrodą sam na sam. Wrażenie przebywania w dzikim, odludnym terenie potęgują ślady wielu opuszczonych wsi, miejsca, które dawniej tętniły życiem, a po których pozostały jedynie kamienne przydrożne krzyże, a czasami także cerkwiska czy cmentarze.

 

Przez magurski park przebiega 85 km tras pieszych oraz 10-kilometrowy odcinek transbeskidzkiego szlaku konnego. Park najlepiej zwiedzać pieszo. Krempna, Bartne i Folusz są najdogodniejszymi punktami wypadowymi do pieszych wycieczek. Łączy je dość gęsta sieć oznakowanych szlaków, a na trasach wędrówki można napotkać różne ciekawostki przyrodnicze i historyczne.

Beskid Niski. Cmentarz pozostały po miejscowości Żydowskie. fot. Krzysztof Zajączkowski

Beskid Niski. Cmentarz pozostały po miejscowości Żydowskie. fot. Krzysztof Zajączkowski

Co warto zobaczyć w rejonie Magurskiego Parku Narodowego?

  • Głaz narzutowy z epoki polodowcowej, zwany Diablim Kamieniem oraz rezerwat Kornuty.
  • Zabytki architektury sakralnej – murowana cerkiew w Polanach, drewniane świątynie w Krempnej, Kotani, Świątkowej Wielkiej i Małej.
  • Ośrodek edukacyjny im. Jana Szafrańskiego Magurskiego Parku Narodowego wraz
    z Muzeum Przyrodniczym.
  • Zgrupowania skałek w obrębie Góry Zamczysko w rejonie Mrukowej oraz Wodospadu Magurskiego nad Foluszem
  • Kościółek kamienny w Hucie Polańskiej
  • Odnowione cmentarze wojenne z czasów I wojny światowej w Krempnej, Woli Cieklińskiej, Ożennej czy Grabiu.
  • Mogiła 1250 Żydów zamordowanych przez Niemców w 1942 r. na przełęczy Hałbów.
  • Biegacze również znajdą propozycje biegów dla siebie, m.in. Bieg Beskidnika czy Ultramaraton Magurski.
Kamienny kościół na wzgórzu. W oddali las.

Kościół w Hucie Polańskiej, odbudowany w 50. rocznicę zniszczenia, “poświęcony mieszkańcom tej ziemi i poległym w czasie wojen”. fot. Krzysztof Zajączkowski

Parki narodowe powołano dla wszystkich ludzi, aby chroniły najcenniejszy skarb: zabytki przyrody i unikalne miejsca życia dzikich zwierząt. Dlatego warto pojechać i zobaczyć na własne oczy cuda natury Magurskiego Parku Narodowego lub Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

Cmentarz wojenny z okresu I wojny swiatowej. W centralnym miejcu drewniana kaplica nawiązująca stylem do drewnianych cerkwi. Wokół drewniane krzyże.

Cmentarz wojenny nr 4 z I Wojny Św. w Grabiu. fot. Krzysztof Zajączkowski

W ŚWIATOWY DZIEŃ ZWIERZĄT dzielimy się z Wami zdjęciem z naszego kalendarza na rok 2023. W tym miesiącu towarzyszy nam ten piękny Rysiek, a właściwie ryś euroazjatycki (łac. Lynx lynx)🐾🐱

Ryś, podobnie jak nasze domowe mruczki, wiele czasu spędza na… spaniu. Jednak absolutnie nie jest leniwy – może wędrować na duże odległości, przechodząc przy tym ponad 50 km dziennie. Na dodatek jest dobrym pływakiem. Z drugiej strony ryś lubi dobrze zjeść – podczas jednego posiłku zjada ok. 1 kg mięsa, a w ciągu doby od 1,7 kg do 3,6 kg. Aby zobaczyć rysia, co z uwagi na jego charakter wcale nie jest takie łatwe, koniecznie należy przyjechać na Podkarpacie – podkarpackie lasy, głównie Bieszczadów i Beskidu Niskiego, są największym w Polsce siedliskiem tego drapieżnika.

Ryś jest symbolem Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

Kto ma w domu futrzaka? 😊💚

#lovepodkarpackie #podkarpacie #ryś #bieszczady #beskidniski #natura #przyroda #las
Fot. Agata i Mateusz Matysiakowie
...

208 2

Cerkiew w Świątkowej Wielkiej to jedna z tych świątyń, obok których nie sposób przejść obojętnie😊

Wielu zastanawiają te intensywne kolory…
Nie są one przypadkowe – nawiązują do:
💙wiary
💚nadziei
❤️miłości
Zostały odtworzone podczas ostatniego remontu świątyni w 2014 roku. Była to pierwsza barwna rekonstrukcja łemkowskiej cerkwi w Polsce.

Na naszym profilu na FB czeka na was panorama 360 z tego miejsca.

Widzieliście cerkiew w Świątkowej Wielkiej na żywo 😊?

#lovepodkarpackie #podkarpacie #podkarpackie #beskidniski #świątkowa #świątkowawielka #cerkiew #świątynia #goodmorning
Fot. Krzysztof Zajączkowski
...

285 1

Nastaje czas mglistych poranków 😌

#Lovepodkarpackie #podkarpacie #podkarpackie #beskidniski

Fot. Agnieszka Szuwarzyńska
...

431 4

Gdzieś w Beskidzie Niskim...💚

Jeśli macie ochotę na więcej, koniecznie zerknijcie na profil
@95_silver_wolf 💚🐻🐗🦊🦌🦊

#lovepodkarpackie #podkarpacie #beskidniski #bestnature #bestanimalpics #best_nature #bestnaturepics #morningnature #sunnymorning #sunnyphotography #sunandshadow #lightanddark #lightandshadows #wildlifeowners #wildloveadventures #nature_love #nature_perfect_day #animals_shots_ #animalslovers #animalfanatics #animalpics #beskidniski #bieszczadyphotography #podkarpacie #fotografiaprzyrodnicza #animal_fanatics #animal_in_world #animalsworld #earth_reflect #earth_emotions #planetsurf #mountainsview
...

401 5

Beskid Niski. Wodospad na potoku Wisłoczek 💚

Reposted from @tomaszkudasik

#lovepodkarpackie #podkarpacie #polska #poland #polskiegóry #beskid #beskidniski #beskidniskisercubliski #beskidomaniacy #beskidniskimountains #krajobrazypolskie #przyrodapolska #góry  #krajobraz #kochamgory  #mountains #podróże #travel #tourist #wodospady #wodospad #waterfall #potok #potokgórski
...

484 6

O tej porze roku prezentują się wyjątkowo pięknie
💚🦊💚

Reposted from @95_silver_wolf

#lovepodkarpackie #wild #foxeyes #foxphotography #nature_perfect_day #winterwildlife #bieszczadyphotography #podkarpacie #fotografiaprzyrodnicza #bestanimalshots #bestnature #nature_spotlight #naturalphoto #wildlifephotographers #wildlifesanctuary #snowydays #snowymountainsnsw #mountainsphotography #beskidniski #planetsurf #earth_reflect #earth_escape #earthoffical #earth_shots #morningpic #forest_masters #forestanimals #forestmagic #foresttherapy
...

237 1