Podkarpackie - Przestrzeń otwarta

Roztocze – rezerwat biosfery z listy UNESCO na dawnych Kresach

Roztocze potrafi oczarować. Bukowy, stary las kryje wąwozy i parowy. Na rzeczkach i potokach szemrzą wodospady. U źródeł Tanwi drzemie bagienny bór i las olchowy. Nad torfowiskiem cisza. Król lasu daniel biały przemyka między drzewami. Ucieka przed rysiem?

Roztocze, jedna z najpiękniejszych krain geograficznych w Europie, wyznaczająca wodny dział między zlewiskami Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Rozciąga się od Lwowa aż po Kraśnik, przebiegając przez ziemię lubaczowską w północno-wschodniej części województwa podkarpackiego. Leżąca w granicach Podkarpacia część to Roztocze Wschodnie, zwane także Południowym. Zajmuje niemal 220 kilometrów kwadratowych, cechując się urozmaiconym krajobrazem. Liczne wzniesienia poprzecinane są siecią wąwozów i jarów, a naturalnym bogactwem są tu źródła mineralne i borowina pozyskiwana z liczących tysiące lat torfowisk.

Szumy na rzece Tanew

Szumy na Tanwi. Fot. Tomasz Mielnik

Można tu spotkać ginące gatunki roślin i zwierząt, wśród nich owadożerne rosiczki i dostojne łosie. Są i inne osobliwości. Las w Nowinach Horynieckich kryje pradawną Świątynię Słońca. W Monasterzu wędrowca zadziwi Diabelski Kamień, na wzgórzu Monastyr trafi on na pozostałości pustelni św. Brata Alberta, a na Wielkim Dziale (390 m n.p.m.) – na tajemniczy schron z czasów II wojny światowej – część umocnień Linii Mołotowa. Takimi budowlami usiane jest całe Roztocze. Są tu samotne cerkwie i porosłe lasem cmentarze, intrygujące białe krzyże z bruśnieńskiego kamienia. Przypominają dawnych mieszkańców Kresów i urodę wielokulturowego pogranicza.

Roztocze. Cmentarz w lesie, a na nim nagrobki bedące dziełem kamieniarzy bruśnieńskich. fot. Krzysztof Zajączkowski

Roztocze. Cmentarz w lesie, a na nim nagrobki będące dziełem kamieniarzy bruśnieńskich. fot. Krzysztof Zajączkowski

Ze względu na unikalną przyrodę i zabytki ta część województwa podkarpackiego, wraz z całym Roztoczem, została wpisana na listę UNESCO jako transgraniczny rezerwat biosfery o nieprzeciętnym w skali świata dziedzictwie przyrodniczym, kulturowym i krajobrazowym. Przemierzać go można pieszo, rowerem lub konno, korzystając z dziesiątek kilometrów doskonale oznakowanych szlaków i bezpiecznych, leśnych dróg.

Daj się oczarować leśnym szlakom Roztocza.