Podkarpackie - Przestrzeń otwarta

Bieszczadzka Kolejka Leśna

Niczym – znane z westernów – pociągi na Dzikim Zachodzie, wąskotorowa kolejka leśna przemierza bieszczadzkie doliny. Jej obecność w zielonym morzu karpackiej puszczy zdradza czasami tylko przeciągły gwizd i kłęby pary spod małego parowozu, wspinającego się na kolejne wzniesienie.

Bieszczadzka Kolejka Leśna

Niczym – znane z westernów – pociągi na Dzikim Zachodzie, wąskotorowa kolejka leśna przemierza bieszczadzkie doliny. Jej obecność w zielonym morzu karpackiej puszczy zdradza czasami tylko przeciągły gwizd i kłęby pary spod małego parowozu, wspinającego się na kolejne wzniesienie. Kręty szlak kolejki nierzadko znaczony jest tropami największych mieszkańców tych leśnych ostępów: niedźwiedzi, wilków i rysi.

Lokomotywa Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej ciągnąca skład wagonów z turystami.

Lokomotywa Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej na trasie Majdan-Balnica. Fot. Michał Bosek

Drzewo z lasu

Historia Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej sięga końca XIX w. Wówczas to na fali popularności tego taniego środka transportu – szczególnie gdy chodziło o tereny górskie – zainicjowana została jej budowa. Pierwszy odcinek Nowy Łupków–Cisna został oddany do użytku w roku 1898. Od tego dnia głównym zadaniem kolei wąskotorowej będzie transportowanie drewna z karpackich przysiółków na skład w Nowym Łupkowie, skąd – dzięki już normalnotorowej linii Łupków–Przemyśl – dotrze do nawet najdalej położonych zakamarków austrowęgierskiej monarchii.

 

Szczęśliwe okresy prosperity bieszczadzkiego szlaku kolejowego przerwany został kolejnymi wojnami, które dotknęły Europę. Podczas I wojny światowej kolejka wykorzystywana była przez kolejne armie, które przetaczały się przez Karpaty tocząc wojnę pozycyjną, szczególnie zażartą w tym rejonie. Podczas II wojny kolejka znowu mocno zdewastowano: sprzęt został zniszczony albo wywieziony, tak że w efekcie po jej zakończeniu nie było tam żadnego zdatnego do użytku taboru.

 

Dopiero przełom lat 50 i 60 XX wieku przyniósł pozytywne zmiany. Wiązały się one z powstaniem w Rzepedzi Zakładu Przemysłu Drzewnego, do których kolejka dowoziła surowiec. Wówczas powstały nowe linie a stare zostały zmodernizowane. Do lat 90-tych słychać było na nich posapywania małej dzielnej lokomotywy dostarczającej drewno do zakładu a też przewożącej pasażerów, mieszkańców i turystów, do kolejnych, zagubionych w górach miejscowości. Tak na przykład docierało się kiedyś do Duszatyna, by stamtąd wyruszyć w kierunku Chryszczatej na sławne Jeziorka Duszatyńskie.

 

Rok 1989 i następujące zmiany wynikające z przejścia na gospodarkę wolnorynkową nie przysłużyły się rozwojowi bieszczadzkiej kolei. Przemysł drzewny okazał się bowiem nierentowny i już nikt nie potrzebował taboru, który coraz bardziej z roku na rok rdzewiał.

Stacja Bieszczadzakiej Kolejki Leśnej w Majdanie koło Cisnej

Stacja Majdan koło Cisnej. Parowozy LAS i KP4 przyciągają rzesze turystów. Fot. Michał Bosek

Turystów w góry

Nie wszystkim jednak obojętny był los bieszczadzkiego taboru. Miłośnicy leśnego transportu wąskotorowego, zrzeszeni w Fundacji Kolejki Leśnej, spowodowali, że w 1997 r. uruchomiony został ruch turystyczny kolei na 11 kilometrowym odcinku Majdan–Przysłup. W kolejnym roku – dzięki ich staraniom – turyści mogli kolejką dojechać już do stacji Balnica (9 km), znajdującej się tuż przy granicy ze Słowacją. I tak jest do dzisiaj. Z głównej stacji w Majdanie (przy drodze Cisna–Komańcza) kolejka wyrusza na ok. trzygodzinną wyprawę w kierunku Przysłupia (tam i z powrotem) lub na dwugodzinną wyprawę do Balnicy (tam i z powrotem).

 

Kolejka regularnie kursuje od Wielkiej Majówki (tj. długiego weekendu w maju) do końca października. Dla grup zorganizowanych przejazdy – po wcześniejszym uzgodnieniu – organizowane są przez cały rok. O szczegółach związanych z rozkładem jazdy kolejki dowiedzieć się można z prowadzonej przez Fundację strony internetowej: www.kolejka.bieszczady.pl

„Bieszczadzka Ciuchcia” – turystyczną atrakcją

„Bieszczadzka Ciuchcia” – jak ją często nazywają turyści – należy do ulubionych i najbardziej obleganych bieszczadzkich atrakcji. Z roku na rok wzrasta liczba pasażerów. W roku 2007 było ich ponad 50 tys., w roku 2014 liczba ta przekroczyła 100 tys., by w roku 2019 osiągnąć pułap ponad 150 tys.

 

Szczególnym zainteresowaniem cieszą się kursy, w których tabor ciągnie lokomotywa parowa, zazwyczaj bowiem jest to „spalinówka”, czyli lokomotywa z silnikiem na ropę. Jednak najważniejsza zawsze jest podróż przez bieszczadzką puszczę.

Bieszczadzką Kolejkę Leśną docenił również Ryan Socash w jednym ze swoich filmów promujących piękno Podkarpacia.

W 2005 roku świat stracił Zdzisława Beksińskiego - jednego z najwybitniejszych malarzy współczesnych. Zgodnie z wolą Artysty jedynym spadkobiercą stało się Muzeum Historyczne w Sanoku. Obrazy, mieszkanie, pamiątki, a nawet samochód Beksińskich trafiły do Sanoka – rodzinnego miasta Mistrza 💚

Sanocka kolekcja jest największym na świecie zbiorem prac Artysty. By zagwarantować jej należytą opiekę i ekspozycję, w maju 2012 r. odbudowano południowe skrzydło zamku, w którym otwarto nową Galerię Zdzisława Beksińskiego. Aby lepiej zobrazować twórczą duszę Artysty przeniesiono do niej również jego warszawską pracownię.

Na naszym Facebooku czeka na Was panorama360 z galerii Beksy w Sanoku! Wystarczy skopiować ten link👉 https://t.co/Ypbh8fwjg3

#podkarpackie #podkarpacie #sanok #beksiński #zdzisławbeksiński #beksa #muzeumsanok #zamek #art #lovepodkarpackie
Fot. Michał Bosek
...

102 2

#roztoczewschodnie

Rozpoczęliście już sezon rowerowy? 😊🚴‍♀️🚴

#podkarpacie #podkarpackie #lovepodkarpackie #roztocze #roztoczewschodnie #wiosna #spring #goodmood #chill

Fot. Krystian Kłysewicz
...

451 6

Bieszczadzki Park Narodowy. Połonina Wetlińska widziana z Połoniny Caryńskiej💚

Autorem zdjęcia jest @grzegorz.the.krol

#bieszczady #podkarpackie #podkarpacie
...

182 1

W Krasiczynie zakończono prace konserwatorskie stawu dolnego oraz kamiennego mostu. Znów możecie podziwiać piękne odbicie lustrzane zamku w tafli wody. To jedno z tych miejsc, które trzeba odwiedzić wiosną ❤️😊

#lovepodkarpackie #podkarpacie #podkarpackie #krasiczyn #zamek #zamekwkrasiczynie #castel #architecture #wiosna
Fot. Zamek w Krasiczynie
...

336 2

Dzień dobry bardzo!💚😊

Reposted from @z.dala.od.cywilizacji

#lovepodkarpackie #podkarpacie #podkarpackie #bieszczady #goodmood #góry #zdalaodcywilizacji
...

218 7

Pałac w Narolu u progu wiosny 💚

Reposted from @krystianklysewicz

#pałac #narol #pałacwnarolu #dworyipałace #palace #pałacłosiów #placestovisit #architektura #architecture #symetria #symetry #architekturfotografie #abandonedplaces #roztocze #roztoczezachwyca #roztoczewschodnie #podkarpackie #podkarpackietravel #roztoczetravel #lovepodkarpackie #visitpodkarpackie #polskatravel #polskajestpiekna #polskanaweekend #visitpoland #bestofpoland #krystiankłysewicz
...

402 7