Strona główna Turystyka Architektura drewniana Perły architektury spod ręki ciesielskich...

Wybudowane często bez użycia jednego gwoździa, liczące nawet pół tysiąca lat – drewniane świątynie to skarb kresowego pogranicza. Wieżyczki krytych gontem kościołów, cebulaste kopuły cerkwi wyrastają wśród zielonych krajobrazów Podkarpacia. Mistrzowskimi umiejętnościami cieśli zachwycają także zabytkowe dworki i uzdrowiskowe wille, a majestatyczna aleja w środku lasu prowadzi wprost do modrzewiowego pałacyku w Julinie – myśliwskiej przystani hrabiów Potockich.

Julin. Drewniany pałac mysliwski
Julin. Pałac myśliwski z XIX w. zbudowany przez II ordynata łańcuckiego – Alfreda Potockiego. fot. Krzysztof Zajączkowski

Szlak Architektury Drewnianej w województwie podkarpackim liczy aż 1200 kilometrów podzielonych na 9 turystycznych tras. Wiodą do ponad 130 zabytków rozsianych po całym regionie. Znakomita większość to budowle sakralne – dziedzictwo, które przypomina historię polsko-ruskiego pogranicza i dziewicze lasy pełne doskonałego budulca, co spowodowało rozkwit ciesielskiej sztuki. Właśnie na Podkarpaciu, w Haczowie, znajduje się drewniany kościół gotycki z końca XIV wieku - największy w Europie i najstarszy w Polsce. Wpisany został na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i jest jednym z sześciu takich skarbów na podkarpackim szlaku.

 

Na listę cennych zabytków trafił również kościół w Bliznem z monumentalną dekoracją malarską – obrazkową Biblią ubogich, oraz nazywana drewnianą katedrą cerkiew greckokatolicka w Radrużu. Za światowe dziedzictwo uznano także cerkwie w Smolniku nad Sanem, Turzańsku i w Chotyńcu. W tym samym Chotyńcu, w którym archeologowie, odkopując scytyjskie grodzisko znaleźli grecką amforę z VII w p.n.e. – pierwszą odkrytą na ziemiach polskich.

Haczow. Drewniana cerkiwe pośród drzew
Haczów. Gotycki drewniany kościół pw. Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła z XV w. - najstarszy kościół drewniany konstrukcji zrębowej w Polsce. W 2003 roku wpisany na Listę...

Dech zapierają w piersiach malowane wnętrza drewnianego kościoła w Binarowej i dawnej łemkowskiej cerkwi w Świątkowej Wielkiej, złocone ikonostasy w Gorajcu, Kowalówce i Krempnej. Zgrabną bryłą zachwyca malowana przez dziesiątki malarzy cerkiew w Uluczu. Miniatury wszystkich tych świątyń zobaczyć można w parku Centrum Kultury Ekumenicznej w Myczkowcach. Drewniane zabytki z Beskidu Niskiego, Bieszczadów i podkarpackiego Pogórza gromadzi skansen w Sanoku, a o zachowanie budownictwa Lasowiaków i Rzeszowiaków troszczy się Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. One także są na Szlaku Architektury Drewnianej. Wraz ze „szwajcarskim” klasztorem sióstr nazaretanek w Komańczy, w którym był internowany kardynał Stefan Wyszyński; z przysłupowymi chatami na Rynku w Jaśliskach, gdzie kręcono film „Boże ciało” Jana Komasy i z modrzewiowym dworem w Trześniowie, zbudowanym przez brata Hugona Kołłątaja…

Takich niespodzianek na architektonicznym szlaku jest znacznie więcej. Podkarpacie zaprasza!

Udostępnij ten artykuł w mediach społecznościowych

Warto przeczytać

Najciekawsze atrakcje

Zapora w Solinie

Najciekawsze atrakcje

Zagroda pokazowa w Mucznem

Muzea i skanseny

Skansen w Sanoku

Architektura drewniana

Pałacyk Myśliwski w Julinie

Podkarpackie winnice

Karpacki Szlak Wina

Zamki, pałace i dwory

Zamek w Krasiczynie

Pieszo, rowerem i konno

Bieszczady dla początkujących

Polecamy!


Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności