Podkarpackie - Przestrzeń otwarta

Zamek w Krasiczynie

Na mapie Podkarpacia znajduje się wiele pięknych miejsc, ale wśród tych najbardziej urzekających kunsztem architektury jest Zespół Zamkowo-Parkowy w Krasiczynie.

Zamek w Krasiczynie z przełomu XVI i XVII wieku jest jednym z cenniejszych zabytków architektury renesansowo-manierystycznej w Polsce. Przez wiele stuleci klucz do krasiczyńskiej rezydencji był w posiadaniu zacnych, polskich rodów magnackich tj.: Krasickich, Modrzewskich, Wojakowskich, Tarłów, Mniszchów-Potockich, Pinińskich, a od 1835 roku Sapiehów.

Zamek w Krasiczynie

Zespół Zamkowo-Pałacowy w Krasiczynie został wybudowany na planie czworoboku zorientowanego w 4 strony świata. Fot. Krzysztof Pęczalski

Zamek w Krasiczynie -perła architektury i świadek historii

Budowę Zamku rozpoczął pod koniec XVI wieku Stanisław Krasicki – kasztelan przemyski, potomek przybyłej tu w XVI wieku mazowieckiej szlachty zagrodowej herbu Rogala. Z kolei Marcin Krasicki, uznawany za jednego z najwybitniejszych wówczas mecenasów sztuki w Polsce, przekształcił surowy zamek obronny wzniesiony przez ojca we wspaniałą, wielkopańską rezydencję.

 

Zamek, pomimo licznych pożarów i wojen, zachował prawie niezmienioną sylwetkę jaką nadano mu na początku XVII wieku. Wybudowany w formie czworoboku zorientowany został ścianami według stron świata. W narożach stoją cztery cylindryczne baszty: Boska, Papieska, Królewska i Szlachecka (Rycerska), które miały odzwierciedlać aprobowaną przez fundatorów hierarchię świata, stając się tym samym dominującymi akcentami w bryle zamkowej. Pomiędzy basztą Boską a Papieską usytuowano czworoboczną wieżę zegarową, zwieńczoną wysokim hełmem. W pierwszej połowie XVII w. Baszcie Boskiej została założona kaplica zamkowa p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, przyrównywana do Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu.

Kaplica zamkowa w Krasiczynie

Kaplica zamkowa w Baszcie Boskiej nierzadko porównywana jest do Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Foto: Fotoacc

Prostokątny, rozległy dziedziniec otaczają od północy i wschodu skrzydła mieszkalne, a od południa i zachodu mury kurtynowe zakończone piękną, ażurową attyką. Pośrodku skrzydła zachodniego znajduje się przedbramie z bramą i kwadratową Wieżą Zegarową. Tędy przez zwodzony, a później kamienny most, prowadziła droga z istniejącego niegdyś miasta do zamku. Na uwagę zasługują również unikalne dekoracje ścienne, tzw. sgraffita. Ich całkowitą powierzchnię oblicza się na około 7000 m2.

Sgraffita na zamku w Krasiczynie. Fot. Michał Bosek

Unikalne dekoracje ścienne-sgraffita. Fot. Michał Bosek

Bogata historia

Na przestrzeni wieków Zamek w Krasiczynie był również świadkiem barwnych orszaków królewskich, towarzyszących królowi Zygmuntowi III Wazie, Władysławowi IV, Janowi Kazimierzowi II i Augustowi II. Wizerunki tych władców wraz z innymi panującymi w naszym kraju, przedstawiono na dziedzińcu zamkowym, przy użyciu dekoracji sgraffitowej.

 

W majestatycznym zamku w Krasiczynie przyszedł na świat 14 maja 1867 r., jeden z najwybitniejszych przedstawicieli rodu Sapiehów, książę kościoła, późniejszy kardynał Adam Stefan Stanisław Bonifacy Józef Sapieha (z rąk którego otrzymał święcenia kapłańskie Karol Wojtyła).

Urokliwy park

Zamek otoczony jest jednym z najpiękniejszych parków krajobrazowych w Polsce. Najstarsze założenia parku sięgają XVII wieku i mają charakter geometryczny. Już wtedy obok rezydencji Krasickich od strony wschodniej rozciągały się ogrody zwane „Zwierzyńcem”.

 

Park o powierzchni 14,5 ha jest ozdobą krasiczyńskiego zamku i prezentuje się okazale o każdej porze roku. Zimą, gdy pokrywa go biała szadź i na wiosnę, kiedy przyroda budzi się do życia. Również w porze letniej tworzy naturalne, pełne eterycznych wonności, schronienie przed słońcem. Jesienne spacery dostarczają zaś wrażeń impresjonistycznych, gdy liście drzew tworzą niepowtarzalną paletę mieniących się w słońcu kolorów.

 

Współczesne rozplanowanie i układ roślin park zawdzięcza inwencji i pasji podróżniczej rodziny Sapiehów. Oni też wprowadzili tutaj zwyczaj sadzenia drzew z okazji narodzin swoich dzieci – dębu dla syna i lipy dla córki. Bogactwo gatunkowe roślin, w tym egzotycznych i chronionych, jest dodatkowym atutem krasiczyńskiego parku. W parku rośnie ponad 200 gatunków drzew i krzewów z całego świata, w tym platan klonolistny oraz piękny okaz miłorzębu dwuklapowego. Według lokalnej tradycji trzykrotne przejście wokół wiekowego miłorzębu zapewnia spełnienie najskrytszych marzeń. Niezwykle bogatą gamę kolorów zapewnia również grupa perukowców podolskich. Widok zaś kwitnącego tulipanowca czy też magnolii japońskiej dostarcza spacerującym po parku turystom niecodziennych wrażeń. Park jest siedliskiem różnych gatunków ptaków, a ich śpiew uprzyjemnia spacery po alejkach parkowych.

Zwiedzanie i odpoczynek

Trasa zwiedzania obejmuje: dziedziniec zamkowy, kryptę w Baszcie Boskiej, gabinet myśliwski, kaplicę zamkową pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i sale ekspozycyjne. Dodatkową atrakcją jest wejście na Wieżę Zegarową i zwiedzanie Sali tortur w lochach zamkowych. Zwiedzanie odbywa się wyłącznie z przewodnikiem w grupie min. 5-osobowej.

 

Historia krasiczyńskiego zamku okryta jest “woalem” tajemnicy. Warto wziąć udział w nocnym zwiedzaniu zamku z kamerdynerem. O zmroku, na dziedzińcu Zamku odbywa się przy ognisku spotkanie z kamerdynerem, który barwnie opowiadając historię krasiczyńskiego zamku, przenosi turystów w odległe czasy. Każdy zamek ma swoją legendę, także krasiczyński, podczas nocnego spotkania nie zabraknie wrażeń, po zmierzchu spośród obłoków wyłania się duch Białej Damy.

Nocne zwiedzanie zamku w Krasiczynie z kamerdynerem

Nocne zwiedzanie zamku w Krasiczynie z kamerdynerem. Fot. Michał Bosek

Zamek wczoraj, hotel dziś

Hotel Zamkowy, malowniczy krajobraz oraz niepowtarzalna sceneria renesansowego zamku otoczonego majestatycznym parkiem stwarzają wyjątkowe warunki do wypoczynku. Zespół Zamkowo-Parkowym w Krasiczynie dysponuje bazą hotelową i gastronomiczną.

 

Obecnie zamek w Krasiczynie to wyjątkowe połączenie pięknej architektury z funkcjonalnym zapleczem hotelarsko-konferencyjnym. Posiada wspaniałe warunki do organizowania różnego rodzaju konferencji, zjazdów i szkoleń, spotkań ludzi biznesu, kultury, polityki czy spotkań integracyjnych połączonych z aktywnym wypoczynkiem oraz zabawą. Obiekt dysponuje pięcioma wielofunkcyjnymi salami wyposażonymi w sprzęt konferencyjny i dostęp do internetu.

 

Stało się już tradycją, że w sobotnie popołudnia do Zamku w Krasiczynie nadciągają barwne orszaki weselne. Baśniowa sceneria renesansowego zamku otoczonego niezwykłym parkiem skłania Młode Pary do organizacji przyjęcia weselnego lub wyjątkowej sesji zdjęciowej właśnie w krasiczyńskim zamku. W odrestaurowanej zaś Kaplicy Zamkowej p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny młodzi mogą przypieczętować swój związek i powiedzieć sobie sakramentalne tak.