Medynia Głogowska

Specjalizacje gospodarcze wielu regionów a nawet poszczególnych wsi najczęściej uzależnione były od posiadanego surowca. W przypadku Medyni Głogowskiej takim surowcem była glina o cennych dla garncarstwa walorach. Dlatego jeszcze na początku XX wieku funkcjonowało tam ok. 120 zakładów garncarskich, w których wyrabiano garnki, misy oraz inne naczynia wykorzystywane w domowych gospodarstwach.

Odrodzenie tradycji garncarskiej

Z czasem popyt na produkty garncarskie zmalał. Po II wojnie wiele zakładów utrzymywało się już tylko z wyrobów artystycznych sprzedawanych na straganach lub do działającej od 1949 r. sławnej Cepelii (tj. Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego).

Odrodzenie się tradycyjnego garncarstwa w Medyni Głogowskiej nastąpiło w 2001 r. i związane jest z powstaniem Zagrody Garncarskiej. Stanowi ją XIX-wieczna chata oraz obora z tego samego okresu, którą przekształcono w warsztat garncarski. Sercem zagrody jest tradycyjny piec do wypalania ceramiki. Wybudowano go na wzór pieca należącego do medyńskiego mistrza i artysty garncarskiego Stefana Głowiaka.

W Zagrodzie zgromadzono bogatą kolekcję ceramiki. Obok podstawowych wyrobów jak garnki, dzbany na wodę czy mleko, mis i donic zobaczyć tam można gliniane figurki autorstwa miejscowych artystów o międzynarodowej sławie: wspomnianego Stefana Głowiaka i Władysławy Prucnal.

„Garncarski Szlak”

Powstał w 2004 r. i prowadzi przez urokliwe przyrodniczo miejsca w okolicy Medyni Głogowskiej oraz przez miejsca związane z działalnością garncarską. Osobliwością Szlaku jest kościół pw. NMP posiadający – wykonaną przez miejscowych twórców – ceramiczną mozaikę, zdobiącą prezbiterium, ambonę i chór. W bocznych nawach zobaczyć można stacje Męki Pańskiej, mozaika na ścianie ołtarza przedstawia natomiast sceny Zwiastowania NMP, Nawiedzenia św. Elżbiety i Narodzenia Jezusa. Przy tabernakulum znajdują się figurki tworzące kapelę ludową. Ich autorką jest Władysława Prucnal – galeria rzeźb tej artystki jest osobnym punktem „Garncarskiego Szlaku”.

Władysława Prucnal jest także autorką figury w „Parku Matki Boskiej Jagodnej”. W zlokalizowanej tam drewnianej kapliczce stoi figura Matki Bożej z dzbanem wypełnionym jagodami, owocami bardzo uznanymi przez miejscową ludność. Według tradycji jagody – czy też borówki, jak je tu nazywają – ratowały najuboższych przed głodem.

Karczma u Garncarzy

Po trudach wycieczki warto odpocząć w miejscowej „Karczmie u Garncarzy”. Wśród wielu dań z pewnością znajdą się i te przygotowywane według tradycyjnych procedur. Do takich należą na przykład ziemniaki z cebulą i boczkiem pieczone w medyńskim glinianym garnku pod darnią na żywym ogniu. Również ty możesz spróbować tej niezwykłej potrawy.

Ośrodek Garncarski Medynia

Dziedzictwo Medyni ożyło na nowo, ale oferowane było w inny sposób i dla odbiorcy o innych potrzebach, którzy nie tylko chcieli  kupić czy obejrzeć produkty rękodzielnicze, ale sami pragnęli uczestniczyć we wszystkich etapach ich tworzenia. Zagroda mogła funkcjonować jednak wyłącznie w miesiącach ciepłych, co nie pozwalało rozwijać w pełni oferty turystycznej.

Konieczne było stworzenia miejsca, które  będzie wpływać na rozwój społeczno- gospodarczy dawnego zagłębia w oparciu o jego dziedzictwo kulturowe.  Wychodząc temu naprzeciw Gmina Czarna podjęła decyzję o przeprowadzeniu rewitalizacji Zagrody Garncarskiej i przebiegającej obok niej drogi gminnej.

1 października 2021 r. po trwających dwa lata pracach otwarty został Ośrodek Garncarski MEDYNIA jako odrębna instytucja kultury. Obiekt czynny jest cały rok, niezależnie od warunków atmosferycznych. Pracują tu miejscowi garncarze starszego i młodego pokolenia. W ośrodku organizowane są wydarzenia, warsztaty, jarmarki, wystawy, prelekcje. Znajduje się tu także sklep z lokalną ceramiką, co sprzyja rozwojowi kolejnych pracowni ceramicznych na terenie zagłębia.