Podkarpacki Szlak Filmowy

Filmowa historia Podkarpacia naznaczona jest nazwiskami wybitnych twórców, począwszy od Józefa Lejtesa, przez Jerzego Hoffmanna, Andrzeja Wajdy (zdobywcę Oscara) i Jerzego Janickiego, na Wojciechu Smarzowskim i Janie Komasie kończąc. Opowieść ta krąży wokół urokliwych miast, wsi i bezdroży. Jest to historia pisana różnymi gatunkami, wśród których wyróżniają się obrazy historyczne, wojenne, westerny oraz współczesne dramaty obyczajowe. Choć serce przemysłu kinematograficznego bije w centrum kraju i decyzja o umieszczeniu produkcji daleko na południowo-wschodnim krańcu wiąże się z trudnościami, twórcy wybierali i nadal wybierają najbardziej fotogeniczne i filmowo atrakcyjne zakątki regionu. Stąd też pochodzą wybitni hollywoodzcy twórcy, jak Fred Zinnemann, czy Sam Spiegel.

Podkarpacki Szlak Filmowy stanowi kompendium wiedzy o filmowej historii regionu. Realizowany jest od 2020 roku. Ma na celu edukację filmową, popularyzowanie kinematografii polskiej, twórców filmowych, dokumentowanie i upowszechnianie miejsc i historii związanych z powstałymi w regionie produkcjami. Obejmuje cykliczne, organizowane raz w roku, stacjonarne wydarzenia filmowe składające się z projekcji filmowych, spotkań z twórcami, paneli z udziałem krytyków filmowych, spacerów śladami filmów oraz całorocznych działań edukacyjno-informacyjnych realizowanych w przestrzeni Internetu.

Filmowa historia Jaślisk jest wyjątkowa. Ta mała podkarpacka miejscowość na przestrzeni lat przyciągnęła swymi walorami wielu filmowców. Niepowtarzalny klimat i atrakcyjność  beskidzkiej wsi stały się tłem historii prezentowanych na wielkim ekranie na całym świecie. Mieszkańcy Jaślisk gościli u siebie ekipy wielu filmowych produkcji. Wśród nich znalazł się nagrodzony Srebrnym Niedźwiedziem na Festiwalu w Berlinie film  Twarz (reż. M. Szumowska, 2018), a także kandydat do Oscara Boże Ciało (reż. J. Komasa, 2019). Cieszący się popularnością i uznaniem krytyków film rozsławił Jaśliska na skalę światową. Zanim jednak o Jaśliskach usłyszało Hollywood, wieś zadebiutowała na wielkim ekranie dzięki filmowi  Wino truskawkowe (reż. D. Jabłoński, 2007).

Dowiedz się więcej o filmach kręconych w Jaśliskach.

Filmowcy z Polski i świata pokochali Przemyśl za jego wyjątkową architektoniczną duszę. Miasto wielokrotnie grało w filmach i serialach telewizyjnych, także w tych reżyserowanych przez wybitnych artystów. W gronie filmowych produkcji, realizowanych w Przemyślu, znajdują się takie tytułu jak chociażby „Kronika wypadków miłosnych” Andrzeja Wajdy czy popularny serial HBO  „Wataha”. Przemyśl stał się miastem otwartym na filmowców, a teraz także na turystów, którzy chcieliby poznawać to miejsce szlakiem tworzonych tu filmów.

Sprawdź, jakie filmy powstały w Przemyślu.

 Już od lat 50-tych XX wieku filmowcy zakochiwali się w Bieszczadach. W dzikich plenerach powstały takie produkcje jak „Pan Wołodyjowski” Jerzego Hoffmana, „Wolna sobota” Jerzego Janickiego czy pierwszy eastern – „Rancho Texas” Wadima Berestowskiego. Bieszczady stały się miejscem kultowym. Twórcy upodobali sobie szczególnie to miejsce i tak jest aż do dziś. Współcześnie, najbardziej bieszczadzką produkcją jest popularny na całym świecie serial HBO „Wataha”.  W bieszczadzkich Ustrzykach Dolnych, realizowano także część zdjęć do filmu fabularnego "Pod Prąd", opowiadającego historię pierwszego polskiego zespołu punk rockowego KSU, który powstał tam w 1977 roku. 

Sprawdź jakie produkcje powstawały w Bieszczadach.

Jarosławski szlak obejmuje historię realizacji takich filmów jak „Katyń” Andrzeja Wajdy czy „Eter” Krzysztofa Zanussiego. Prezentuje również twórców, którzy urodzili się w Jarosławiu. Są wśród nich Sam Spiegel, producent hollywoodzki, odpowiedzialny za takie obrazy jak „Lawrence z Arabii” czy „Most na rzece Kwai” oraz utalentowany i nagradzany reżyser animacji młodego pokolenia Marcin Podolec.

Dowiedz się więcej o filmach kręconych w Jarosławiu.

Sanocki szlak obejmuje historię realizacji ponad dwudziestu filmów i seriali fabularnych. Wśród nich m.in "Lekcja martwego języka" Janusza Majewskiego, "Wołyń" Wojciecha Smarzowskiego, czy serial historyczny "Crimen”. To również osoby, które urodziły się w Sanoku i stały się inspiracją do powstawania licznych produkcji filmowych – dokumentalnych i fabularnych, jak najbardziej znany sanoczanin, Zdzisław Beksiński.

Przeczytaj więcej o filmach, które kręcono w Sanoku.

Do 2024 roku zrealizowano pięć edycji Szlaku: w Jaśliskach, Przemyślu, Bieszczadach, Jarosławiu i Sanoku. Kolejna edycja planowana jest w Kolbuszowej. Organizatorem jest Podkarpacka Komisja Filmowa.

Filmową mapę regionu oraz bazę wiedzy o kinematografii Podkarpacia można znaleźć na www.filmowepodkarpacie.pl