Potężne bunkry i umocnione stanowiska dla pojedynczych strzelców. Zachowane w całości lub tylko jako ledwie widoczne ślady ludzkiej ingerencji w przyrodę. Rozsiane wzdłuż obecnej wschodniej granicy Polski. Na Podkarpaciu spotkać je można w dwóch głównych lokalizacjach. Pierwszej – ciągnącej się od Bóbrki koło Soliny, przez Lesko, Sanok, Dynów, Bachów do Krasiczyna oraz drugiej – obejmującej podkarpacką część Roztocza.

Mocarna granica

Mianem Linii Mołotowa określa się szereg umocnień powstałych w latach 1940-41, a będących sowieckim zabezpieczeniem granicy utworzonej na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow i wspólnego z Niemcami podziału ziem II Rzeczpospolitej. Sowieci, choć związani z Niemcami paktem o granicach i przyjaźni, nie ufali swoim nowym zachodnim sąsiadom. Stąd już na początku 1940 r. przystąpili do realizacji planu budowy obiektów militarnych wzdłuż długiej na kilkaset kilometrów granicy z III Rzeszą. Mimo zaangażowania ogromnych sił i środków (przy budowie umocnień pracowało ok. 140 tys. osób.), w dniu niemieckiej agresji na ZSRR budowa wielu obiektów nie została ukończona.

Upadła linia

Zgodnie z radzieckimi założeniami Linię Mołotowa tworzyły rozwinięte kompleksy umocnień stałych i polowych, zwane rejonami umocnionymi. Każdy z rejonów składał się z wielu obiektów o różnej wielkości oraz przeznaczeniu i bronił frontu o szerokości do 100 km. W skład umocnień wchodziły schrony jednoizbowe, kaponiery i półkaponiery, stanowiska peryskopowe czy wieloizbowe schrony przeciwpancerne. Gdy w czerwcu 1941 r. wojska III Rzeszy zaatakowały Rosję Radziecką, ukończonych było niespełna 1200 obiektów, a około 800 wciąż było w budowie. Stąd łatwość z jaką hitlerowcy pokonywali sowieckie umocnienia. Ich załogi broniły się z reguły od kilku do kilkunastu dni. Pomimo tego, że wiele obiektów zostało zniszczonych podczas działań wojennych, jak i późniejszego prewencyjnego ich niszczenia jako potencjalnych kryjówek oddziałów OUN-UPA, dziś wciąż można podziwiać lepiej lub gorzej zachowane przykłady radzieckiej sztuki fortyfikacyjnej.

Bunkry na rowerze

Zwiedzanie podkarpackiej Linii Mołotowa ułatwia Podkarpacki Szlak Rowerowy „Śladami nadsańskich umocnień". Licząca około 130 km trasa jest oznakowana kolorem czarnym i prowadzi wzdłuż kolejnych umocnień od Bóbrki k. Soliny do Krasiczyna. Rozpoznanie szlaku ułatwiają charakterystyczne tablice z sylwetką schronu i działa. Więcej informacji: www.kriepost.org www.podkarpackie.travel

Udostępnij ten artykuł w mediach społecznościowych

Warto przeczytać

Najciekawsze atrakcje

Zapora w Solinie

Najciekawsze atrakcje

Zagroda pokazowa w Mucznem

Muzea i skanseny

Skansen w Sanoku

Architektura drewniana

Pałacyk Myśliwski w Julinie

Podkarpackie winnice

Karpacki Szlak Wina

Polecamy!


Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności